jack is vies dik

In het bedrijfsleven wordt een vervelende boodschap vaak zo voorzichtig en omslachtig mogelijk gebracht. Terwijl het juist veel beter en verstandiger is om direct heldere en duidelijke taal te spreken. Mensen houden er eenvoudigweg niet van om als kleuters behandeld te worden. Net zomin als dat baby's graag met "poekie poekie" worden toegesproken, alleen zijn die nog niet in staat om al iets terug te zeggen. Dat scheelt natuurlijk al een hoop maar lost tegelijk dus ook niks op.

De behoefte om als volwassene behandeld en dus ook benaderd te worden heeft overigens niets met opleiding, kennis, ervaring, opvoeding en/of achtergrond te maken, maar gewoon met de elementaire regels van intermenselijke communicatie, oftewel: "fatsoen". Als je kind zojuist je gloednieuwe auto in de kersverse prak heeft gereden hoef je ook niet te weten hoe lekker de hamburgers bij de McDonalds waren die ze vlak daarvoor nog met haar vriendinnen genuttigd had.

Een goeroe op dit gebied is overigens onze eigen good-old minister-president Mark Rutte. Zo kan ik mij nog goed herinneren dat hij in een televisie interview voorafgaand aan de Tweede Kamer verkiezingen zei dat de burgers één van zijn plannen natuurlijk wel "financieel moesten kunnen blijven meemaken". Hij had ook gewoon kunnen zeggen dat men het wel moest kunnen betalen. Nog een klassieker in dit opzicht is zijn fameuze "ik heb daar geen levendige herinneringen aan".

Met dank aan Hein Pragt hieronder een voorbeeld van hoe een eenvoudige en duidelijke boodschap omgezet kan worden in vage bewoordingen, waarbij het grootste doel is de echte boodschap zo goed mogelijk te verbergen achter veel wollige en onduidelijke termen. Dit is de korte en duidelijke boodschap die we gaan omvormen:

"Het gaat financieel niet goed en we hebben een achterstand in onze betalingen. Als oplossing gaan we mensen ontslaan en minder produceren."

Eerst voegen we wat vage nietszeggende woorden toe die geen kwaad kunnen en verlengen we bepaalde woorden:

"Per saldo is onze financiële situatie niet goed en in die context hebben we een achterstand opgelopen in ons betalingsverkeer. Hierdoor moeten we rekening gaan houden met een situatie waarbij we mensen zullen moeten ontslaan en relatief minder zullen moeten gaan produceren."

Daarna verdoezelen we enkele vervelende woorden en voegen we nog wat extra managementtaal toe:

"Per saldo is onze financiële situatie minder positief dan voorgaande jaren en in die context hebben we een achterstandspositie opgelopen in ons betalingsverkeer. Hierdoor moeten we, rekening houdend met onze core competenties, een nieuwe uitdaging gaan zoeken voor een aantal medewerkers en deze eventueel buiten het bedrijf gaan positioneren. We gaan ons weer focussen op onze core business en het relatieve productieniveau aanpassen aan de te realiseren omzet.

Zie hier hoe men een korte duidelijke boodschap om kan zetten in drie keer zoveel (vage) woorden waarbij de tekst nog wel de oorspronkelijke boodschap bevat maar in een zeer onduidelijke vorm. Hiermee wordt bij het personeel de suggestie gewekt dat ontslagen echt onvermijdelijk zijn, waarbij het nog maar de vraag is of men überhaupt wel door heeft dat er ontslagen gaan vallen.

In schril contrast hiermee staat de wijze waarop Johan Derksen bij Veronica Inside zijn ongezouten mening over alles en iedereen kenbaar maakt. Je houdt ervan of je hebt er een hekel aan, net zoals je ook niet half zwanger kunt zijn. Nee Johan Derksen heeft niet zoveel poeha nodig om zijn (stand)punt over het voetlicht te brengen ;-)

Over voetballers: “Ik ben blij dat ik niet meer achter ze hoef aan te lopen, want dat kun je een volwassen vent eigenlijk niet aandoen, bedelend en smekend om een paar quotejes van een lul die eigenlijk niets te melden heeft.”

Over zijn vrouw: “Ik heb een saai, degelijk huwelijk. Daarbij ... het is mijn derde dus het wordt me een beetje te kostbaar om hier ook weer een puinhoop van te maken.”

Over zijn vader: “Mijn vader was een soort Louis van Gaal ... monologen verslijten voor communicatie."

Over Louis van Gaal: “Ik zeg toch niet dat hij in kinderporno handelt, of zijn vrouw slaat? Nee, ik zeg dat ik hem een goede coach vind, maar ook een heel vervelende man met zelfingenomen teksten."

Over Marco Borsato: “Die trekt bij elk nummer een gezicht alsof hij in zijn broek staat te schijten.”

Over Studio Voetbal: “Iedereen mag een mening over voetbal hebben, behalve Arno Vermeulen.”

Over kunst: "Ik heb he-le-maal niets met kunst".

Over feestjes: "Ik háát feestjes."